Seri phim “Mẹ Việt- Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt” dài 108 tập sẽ ra mắt ngày 12/5 tới tại Nhà hát Chèo Việt Nam, 71 Kim Mã, Hà nội. Đây là sản phẩm do Công ty Văn hóa Nhật Nguyệt phối hợp với Kênh truyền hình An Viên thực hiện, nhằm tôn vinh những giá trị bản sắc truyền thống trong thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt. Phim sẽ lên sóng với đầy đủ những thông tin về quá trình hình thành, phát triển của Tín ngưỡng: thông tin về tất cả các vị thánh được chuyển tải một cách rõ nét từ địa điểm thờ, tích truyện, thần tích, cách hành lễ…

Tín ngưỡng thờ Mẫu là tín ngưỡng nội tại đã đồng hành cùng với quá trình lịch sử của người Việt trong suốt nhiều thế kỷ qua. Trong tín ngưỡng thờ Mẫu thể hiện rõ nét tâm tư, tình cảm, trí tuệ, đạo đức, lịch sử của dân tộc Việt: cách nhận thức về thế giới quan, chủ nghĩa yêu nước đã được tâm linh hóa, những mong muốn của người Việt ở cuộc sống nơi trần thế, nghệ thuật kiến trúc, trang trí, ca hát, nhảy múa… Cuối năm 2016, Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Mẹ Việt- seri phim dài hơi về Tín ngưỡng Thờ Mẫu sắp ra mắt

Theo BTC chương trình, quyết định lựa chọn sản xuất một seri phim dài hơi, dự kiến kéo dài đến 5 năm về chủ đề Tín ngưỡng thờ Mẫu xuất phát từ nhiều lý do đặc biệt. Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt là tín ngưỡng bản địa, tích hợp nhiều hình thức văn hoá dân gian đặc sắc. Tuy nhiên, bên cạnh những yếu tố truyền thống, là niềm tự hào của người Việt thì trong thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu đang bộc lộ ngày càng rõ nét những mặt trái. Điển hình như những giá trị tốt đẹp đang dần mai một do vấn đề nhận thức, những hình thức biến tướng trong các nghi lễ thực hành hay sự phân tán, buông lỏng trong chính đội ngũ những người thực hành tín ngưỡng…

Mặc dù không kỳ vọng có thể giải quyết hết được những vấn đề bất cập trong thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu nhưng seri 108 tập phim “Mẹ Việt - Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt” sẽ cung cấp cho cộng đồng những thông tin cơ bản về các giá trị văn hóa, tinh thần đặc sắc của Tín ngưỡng thờ Mẫu trong đời sống cộng đồng. Bên cạnh đó, seri phim cũng sẽ giới thiệu những nét tinh túy, đặc sắc nhất của di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại này tới bạn bè quốc tế.

Seri phim “Mẹ Việt- Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt” được sản xuất theo bốn phần với bốn chủ đề riêng, có tính chất kết nối và không tách rời nhau. Phần một giới thiệu tổng quan về tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt. Phần hai có nội dung về “Tứ Phủ”, làm rõ vai trò của Tứ phủ trong Tín ngưỡng thờ Mẫu. Phần 3 làm rõ về các chi tiết, tích truyện cũng như gia thế của các vị thánh trong Tứ Phủ và các vị Thánh được phối thờ trong Tứ phủ. Phần cuối là nội dung “Tín ngưỡng thờ Mẫu xưa và nay”, với những thông tin về thực hành tín ngưỡng từ xưa đến nay ra sao, những điều cần bảo tồn và phát huy là gì...

Một yếu tố đáng chú ý là sắc màu vùng miền sẽ được thể hiện rõ nét trong seri phim. Đây cũng là yếu tố đặc thù của Tín ngưỡng thờ Mẫu. Để thể hiện thành công yếu tố vùng miền thì những người thực hiện bộ phim bên cạnh các tài liệu, tư liệu đã sưu tầm còn có sự hỗ trợ từ nhiều đồng đền, thủ nhang ở trong và ngoài nước.

Từ những thông tin được cung cấp, bao gồm các thông tin, văn tự, tài liệu về bản sắc của tín ngưỡng, e kip làm phim và ban cố vấn sẽ tổng hợp, phân tích các yếu tố liên quan đến tính chất vùng miền nhằm chuyển tải chân thực, giúp cộng đồng hiểu rõ được nét văn hóa này của Tín ngưỡng. Cũng theo chia sẻ của những người tham gia sản xuất seri phim đặc sắc này, sự độc đáo của Tín ngưỡng thờ Mẫu cũng chính là ở tính chất vùng miền, với sự hiện diện của nhiều sắc thái khác nhau.

Bên cạnh đó, mục đích lớn ở seri phim “Mẹ Việt- Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt” còn nhằm khẳng định Tín ngưỡng thờ Mẫu là tín ngưỡng nội đạo, bản sắc dân tộc của người Việt. Đó là những giá trị bản sắc cần gìn giữ, phát huy chứ không chỉ đơn giản là những giá đồng như trong nhận thức của nhiều người. Bởi các giá đồng chỉ là cách thực hành Tín ngưỡng, còn điều quan trọng là những giá trị tinh hoa cần được bảo tồn, lưu giữ và truyền bá cho các thế hệ, đặc biệt là thế hệ trẻ./.

Hồng Hà